Bevallen via een keizersnede

Geboorte Bevalling en geboorte Keizersnede bevalling

De meeste kinderen worden via de normale weg geboren: vaginaal dus. Als dat niet kan of niet veilig is, kiezen de artsen voor een keizersnede. De keizersnede is de meest uitgevoerde operatie ter wereld.

Wat is een keizersnede?

Bij de keizersnede – ook wel keizersnee genoemd – wordt de baby via de buikwand geboren. De (aanstaande) moeder wordt geopereerd: tijdens de operatie maakt de arts een snede in de buikwand van de zwangere en ‘verlost’ haar zo van haar kindje.

De medische term voor de keizersnede is sectio caesaria. De keizersnede is een chirurgische ingreep die wordt gedaan door een gynaecoloog. Een keizersnede duurt gemiddeld 45 minuten. Meestal wordt na ongeveer 15 minuten het kindje geboren. De resterende tijd is de gynaecoloog bezig met het hechten van de baarmoeder en de buikwand.

Keizersnede op verzoek

In Nederland is een keizersnede op verzoek niet mogelijk. De artsen kiezen alleen voor een keizersnede op medische of psychiatrische gronden. Dat heeft te maken met de risico's. Een keizersnee is een grote buikoperatie met bijbehorende kans op complicaties. Bovendien duurt het herstel van een keizersnede langer dan het herstel van een vaginale bevalling.

Ongeveer 14% van de zwangeren in Nederland bevalt via een keizersnede. In andere Europese landen ligt dat percentage hoger: 23% in Groot-Brittannië, 38% in Italië en zelfs 43% in Bulgarije. In Bulgarije krijgen dus meer dan vier op de tien vrouwen een keizersnede.

Waarom een keizersnede?

De gynaecoloog adviseert voor een keizersnede te kiezen als een gewone, vaginale bevalling niet mogelijk is of een te groot risico is voor de zwangere, haar kindje of voor beiden. Soms blijkt al tijdens de zwangerschap dat een keizersnede noodzakelijk is. Bijvoorbeeld omdat de placenta voor de baarmoedermond ligt en als het ware ‘de uitgang’ blokkeert of omdat de placenta onvoldoende functioneert. Een andere reden is dat het kindje niet kan indalen door een vleesboom. Als vooraf al duidelijk is dat het kindje via een keizersnede wordt geboren, is sprake van een geplande of primaire keizersnede.

Vaak blijkt pas tijdens de bevalling dat een keizersnede noodzakelijk is. Bijvoorbeeld omdat de ontsluiting niet vordert, de baby het benauwd heeft terwijl er nog geen volledige ontsluiting is (en de zwangere dus nog niet mag gaan persen) of omdat het hoofdje van het kindje te groot is voor het bekken. In dat geval wordt terplekke besloten een keizersnede te doen. Dat wordt een secundaire keizersnede genoemd.

De risico's van een keizersnede

Net als bij elke operatie zitten er ook aan de keizersnede risico’s verbonden. Echt ernstige complicaties komen gelukkig maar zelden voor, zeker als de zwangere een goede gezondheid heeft. Onderstaande complicaties kunnen voorkomen na een keizersnede:

Bloedarmoede: als de vrouw na de operatie veel bloed verliest, krijgt ze last van bloedarmoede. Soms is een bloedtransfusie of het gebruik van ijzertabletten noodzakelijk.
Blaasontsteking: komt soms voor. In het ziekenhuis wordt daarom de urine gecontroleerd.
Nabloeding in de buik: is zeldzaam. Een enkele keer is een tweede operatie noodzakelijk.
Bloeduitstorting in de wond: komt doordat een bloedvaatje in het vet onder de huid blijft nabloeden.
Infectie: komt een enkele keer voor. Vaak wordt daarom tijdens de operatie antibioticum toegediend.
Trombose: ontstaat als het bloed klontert. Om dit te voorkomen, krijgt de vrouw bloedverdunnende middelen zolang ze nog niet uit bed is.
Blaasbeschadiging: is zeldzaam. Het is goed mogelijk een blaasbeschadiging te hechten. Wel heeft de vrouw vaak wat langer een katheter nodig.
Darmen die niet goed op gang komen: in zeldzame gevallen komen de darmen na de operatie niet of te traag op gang. Vocht verzamelt zich en de maag en de darmen, met misselijkheid en braken als gevolg. Soms is een maagsonde nodig om het vocht af te voeren.

Opnieuw zwanger en bevallen

Artsen adviseren vaak om na een keizersnede minimaal zes maanden te wachten met een volgende zwangerschap, zodat de buikwand en het litteken helemaal genezen zijn. Bij een zwangerschap na een keizersnede is er een kans op een zogenaamde placenta accreta, dat wil zeggen dat de placenta in het litteken van de keizersnede groeit. Bij de bevalling komt de placenta dan niet los, wat ernstige complicaties voor de moeder kan betekenen. Ook is er na een keizersnede een grotere kans op een placenta praevia. De placenta ligt dan voor de baarmoedermond en blokkeert de uitgang.

Bij een volgende bevalling is een keizersnede niet per se noodzakelijk. Wel moet de zwangere in het ziekenhuis bevallen, onder meer omdat tijdens de bevalling het litteken in de baarmoeder kan openscheuren. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor de baby (zuurstoftekort en sterfte) en de moeder (veel bloedverlies of zelfs het verwijderen van de baarmoeder).

Lees meer over hoe een keizersnede in zijn werk gaat.