Weeën en pijn tijdens de bevalling en geboorte

Geboorte Bevalling en geboorte Weeën pijn bij bevalling

Hoe goed je ook puft, hoe zeer je ook ontspant: weeën doen pijn. Een bevalling doet pijn. Dan kun je maar beter weten waar je aan toe bent. ikBenZwanger.com geeft eerlijk antwoord op pijnlijke vragen.

Hoe lang duurt een wee?

Een sterke wee duurt ongeveer anderhalve minuut, van begin tot eind. Het hoogtepunt van een wee duurt aanzienlijk korter. Zeker in het begin zit er nog wat langere tijd tussen de weeën en volgen ze elkaar niet al te snel op. In het begin kun je het dus nog goed overzien.

Hoe doorsta je een wee?

Methode 1: de berg

Je hebt niet constant pijn. Dat helpt je om er doorheen te komen. Je kunt tussendoor even bijtanken en moed opdoen voor de volgende wee. Het helpt dat te visualiseren tijdens je bevalling. Probeer bijvoorbeeld die berg voor ogen te krijgen die je aan het beklimmen bent.

Methode 2: loslaten

Een andere methode is te proberen het los te laten. Nu heb je pijn, maar straks is het over. Dit is moeilijk, zeker tijdens een pittige wee. De paniek kan je dan overvallen. Er lijkt geen eind aan te komen en je kunt je niet voorstellen dat dit echt tijdelijk is. Het kan helpen wanneer iemand je aanmoedigt en vertelt dat dit echt niet eindeloos doorgaat.

Methode 3: er is geen bevalling

Probeer zolang mogelijk te doen alsof er niets aan de hand is – dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Thuis gaat dat beter dan in het ziekenhuis. Thuis kun je wat rondlopen en je gedachten wat makkelijker afleiden. In het ziekenhuis lig je soms aan je bed gekluisterd met een infuus of hartregistratie voor je baby, waardoor je geen kant op kunt en je alleen met de pijn bezig bent. Schat in wat jouw behoeften zijn en probeer daar wat mee te doen.

Hoe pijnlijk is een wee?

Het verloop van iedere bevalling is anders en de ervaring van elke vrouw is ook anders. Ook pijnbeleving is verschillend per persoon. Over de weeën kun je dus in het algemeen opmerken dat bij de meeste bevallingen deze langzaam beginnen, ze toenemen in kracht en meestal ook in lengte. Naarmate de ontsluiting vordert komen ze vaak ook niet meer helemaal terug op de nullijn. Ook de frequentie neemt gedurende de loop van de bevalling toe. De pauze tussen de weeën wordt steeds korter. In onderstaand schema kun je dit verloop nog eens zien.

Wat is er te doen aan pijn?

Als je heel veel pijn hebt, is een aantal medische maatregelen mogelijk. Het woord ‘medisch’ zegt al dat dat alleen kan als je in het ziekenhuis bevalt. Een vorm van pijnbestrijding is een injectie geven met pethidine. Die haalt de scherpe randje van de weeën en zorgt dat je je wat meer kunt ontspannen.
Een andere methode is de ruggenprik, die ervoor zorgt dat je vanaf je navel naar beneden toe wordt verdoofd.
Wat er gegeven wordt hangt af van de situatie. Zie je het echter echt niet meer zitten en wil je een vorm van pijnbestrijding, vraag hier dan om. Het is namelijk onzin dat je alleen bij een natuurlijke bevalling een goede band met je kindje kunt opbouwen. Natuurlijk geeft het veel voldoening als je je kindje op eigen kracht op de wereld zet. Het is een goed streven om het te proberen. Maar als het niet gaat, dan is het jammer en heb je je best gedaan. Dus wees niet zo streng voor jezelf als je het niet aankan en pijnbestrijding nodig hebt.
Onthoud wel dit: succes van pijnbestrijding is niet gegarandeerd. Elk middel heeft nadelen en elke vrouw reageert er anders op. Denk dus goed na als je voor pijnbestrijding kiest en laat je goed voorlichten.

Heeft bevallingspijn een functie?

Pijn bij de bevalling heeft een functie. Pijn zorgt ervoor dat er hormonen worden aangemaakt die de weeën versterken. Het begint met het babyhoofdje dat drukt op de baarmoedermond. Door die (pijnlijke) prikkeling wordt het hormoon oxytocine aangemaakt. Dat hormoon zorgt ervoor dat de baarmoederspieren samentrekken: de bekende weeën. Die spieren duwen het hoofdje van de baby steeds harder tegen de baarmoedermond aan, die dankzij de oxytocine steeds verder verstrijkt: ontsluiting!

Hoe heftiger de weeën worden, hoe meer oxytocine je lichaam aanmaakt, waardoor de weeën op hun beurt weer sterker worden. Het systeem zet zichzelf dus in werking en versterkt zichzelf bovendien. De pijn zorgt dus voor krachtige weeën, zodat je je kindje snel en veilig op de wereld kunt zetten. Ocytocine heeft nog een functie: tijdens de bevalling schakelt dit hormoon de hersencellen van je kindje uit, zodat ze minder zuurstof nodig hebben. Behalve oxytocine maakt je lichaam ook endorfine aan: een natuurlijke pijnstiller. Is je kindje eenmaal geboren, dan zorgen endorfine en oxytocine voor de hechting tussen jou en je kindje.

‘Aan het bevallen? Niet zeuren’

In Nederland is er iets raars aan de hand met pijnbeleving bij bevallingen. Vaak is de boodschap dat je zonder pijnbestrijding moet bevallen en dat die pijn er nu eenmaal bij hoort. Waarom eigenlijk? Een vergelijking: stel je iemand valt op een bouwplaats van een steiger en heeft allerlei botbreuken. Terwijl diegene op de grond ligt te kermen, zal bij omstanders geen seconde de gedachte opkomen dat die persoon zich wel erg ligt aan te stellen. Ook het ambulancepersoneel zal niet zeggen dat het slachtoffer even flink moet zijn. En ze wachten niet met pijnstillers tot de pijn echt ondraaglijk wordt.

Waarom heerst de norm dat we bij een bevalling stoer moeten zijn? Waarom mag je niet laten blijken dat het pijn doet, terwijl alle vrouwen die ooit bevallen zijn, bevestigen dat een bevalling een bijzonder pijnlijk gebeuren is? Het zou niet wenselijk zijn als we doorschieten in pijnbestrijding. Maar als de pijn onhoudbaar is, is pijnbestrijding een goede manier of die pijn te verminderen. Gelukkig raakt dit idee steeds meer ingeburgerd en wordt het tegenwoordig zelfs aan je gevraagd in (sommige) ziekenhuizen.

Angst voor de pijn

De vrees voor het onbekende en de angst om de controle te verliezen is voor veel vrouwen een stressfactor. Je weet namelijk dat je bevalling pijnlijk gaat worden. Je vraagt je alleen af, hoe pijnlijk het is. Is het te vergelijken met een flinke ongesteldheidskramp? Is het net zo erg als een blindedarmoperatie? Je weet niet wat je je erbij voor moet stellen. Daarom maak je je zorgen of je het aankan. Als de pijn eenmaal begint, overvalt het veel vrouwen en veroorzaakt het een paniekreactie: zie je wel, daar is de pijn.

Maak jij je zorgen over je bevalling en zie je er erg tegenop? Bespreek dit met je verloskundige. Vertel waar je tegenop ziet en waar je bang voor bent. Je verloskundige heeft al zoveel bevallingen begeleid en situaties meegemaakt dat ze jouw angsten waarschijnlijk kan relativeren.

Ervaringsverhalen

Claudia:
“Ik beviel de eerste keer thuis en ik lag ’s nachts alleen met m’n partner de ergste weeën op te vangen. Ik had helse pijnen en de rest van de wereld lag lekker te slapen. Ik ben iemand die er meer voldoening uithaalt als iedereen weet hoe zielig ik ben. Voor anderen mensen die mij dan zo zielig vinden, kan ik me dan best kranig houden. Nu zo alleen in de nacht had ik echt medelijden met mezelf.  De volgende ochtend was ik overigens de stoere vrouw die thuis bevallen was. 
De tweede keer beviel ik in het ziekenhuis en had ik wat meer het idee dat iedereen met mij en mijn pijnen meeleefde. Na de bevalling lag ik prinsheerlijk in een ziekenhuisbed bij te komen en me kraamvrouw te voelen. Achteraf gezien begreep ik echter dat het voor mij een verschil maakte door de manier waarop ik er mee omging. Dit resulteerde denk ik ook in een andere pijnbeleving.”

Monique :
“Ik maakte me gedurende de zwangerschap enorm veel zorgen over de bevalling. Ik hoorde om me heen allemaal horrorverhalen over bevallingen. Ik vroeg me af hoe pijnlijk het zou zijn en of ik de weeën wel zou kunnen opvangen. Achteraf vond ik de bevalling heel zwaar en pijnlijk, maar wel te doen. Alleen dat je niet weet hoe lang het duurt, maakte me op een gegeven moment radeloos. Dat je denkt, dit houd ik niet nog uren vol. Maar toen had ik ineens volledige ontsluiting.”

Francisca:
“Ik heb twee bevallingen zonder pijnbestrijding gedaan. Ik heb er tot op heden nog geen koninklijke onderscheiding voor gekregen.”

Laurette: 
“Mijn bevalling werd ingeleid en de weeën volgden elkaar razendsnel op. Daarom werd me gevraagd of ik pijnstilling wilde. Ik wou echter dat ik het nooit had gedaan. Ik werd zo high als wat en viel constant in slaap. Wanneer er zich een wee aandiende, moest ik eerst wakker worden en dan was ik eigenlijk te laat om die wee op te vangen. Er werd mij beloofd dat de scherpe randjes van de wee weg zouden gaan met dit prikje, maar minder scherp waren ze echt niet.”

Esther:
“Ik werd ingeleid en belandde in een heuse weeënstorm. Ik lag nog na te hijgen van de ene wee en hup, daar kwam de volgende alweer. Maar de ontsluiting bleef hangen op 3 centimeter. Na wat lichte aarzeling – dan ben ik een slapperd – heb ik toch maar om een ruggenprik gevraagd. Wat een walhalla. Ik voelde niks meer en had na een uurtje 10 centimeter ontsluiting. Enig nadeel: ik voelde ook geen persweeën, dus persen heb ik geheel op eigen kracht gedaan. Maar met de aanwijzingen van de verloskundige ging dat prima.”