Hallo Tante Karen - deel 1: Een pijnlijk kerstdiner met onverwachtte wending

Het is tijd om jullie even mee terug te nemen naar onze kerstdagen. Wij hadden ambitieuze plannen voor de kerst. Namelijk: alle feestdagen bij ons thuis. Eerste kerstdag zijn ouders, zijn broer met vriendin en zijn tante van iets van 80 die geestelijk het niveau heeft van een meisje van 6 (is mij verteld).

Tweede kerstdag mijn ouders, mijn twee broers en zus met partner en totaal drie nichtjes en een neefje. Oftewel, drukke boel in Huize Mulders. Inclusief het plannen en voorbereiden van twee kerstdiners (what was I thinking?!?!)

De planning was echter wel perfect. Mijn schoonouders en ikzelf hebben samen een bijzondere relatie. Bijzonder in dat ik merk dat ik heel anders denk en doe dan zij. We begrijpen elkaar vaak verkeerd en misverstanden of heftige discussies over de meest rare onderwerpen zijn zo ontstaan. Even heel zwart/wit gezien, zij zijn zakelijk en ik ben meer emotioneel. En dat botst.

Ik heb daarom inmiddels een strategie ontwikkeld die de boel een stuk aangenamer maakt. Ik houd me zoveel mogelijk op de achtergrond en meng me zo min mogelijk in hun gesprekken. Zodra het over mij gaat, geef ik een zo nietszeggend mogelijk antwoord. Niet makkelijk voor mijn praatgrage persoontje en op sommige dagen onmogelijk, maar serieus wel wat aangenamer dan mezelf zijn en lekker alles eruit te flappen wat ik denk.

Het resultaat is dat ik al meerdere tongen van mezelf heb af moeten bijten, maar, hoe pijnlijk dat ook is, het maakt de bezoeken van en aan hen een heel stuk draaglijker voor mezelf. Ohw, voor je denkt dat mijn schoonouders de monsters zijn uit het welbekende cliché: dat valt enorm mee hoor. Ze bedoelen alles echt wel goed. Ze praten gewoon op zo’n manier die ik altijd opvat als bemoeizucht. Alsof zij beter weten wat goed is voor mij dan ik zelf. Desondanks maakt dit het wel lastig hun woorden te nemen voor wat ze zelf zeggen dat het is: goedbedoeld (hetzij ongevraagd) advies.

Dat zij eerste kerstdag kwamen, zou betekenen dat ik tweede kerstdag tenminste echt ontspannen kon zijn bij mijn eigen familie. Goed geregeld dus. Ik was trots op mezelf. En door bij ons thuis te plannen, hadden wij in de hand hoeveel ongezond eten er op tafel zou komen te staan. Ook goed bedacht.

De eerste kerstdag liep voortreffelijk. Het diner was goed voorbereid, stond zo op tafel en viel ook nog eens in de smaak. Plus, het gaf me een goed excuus om af en toe in de keuken te verdwijnen en mezelf te distantiëren van gesprekken. Scheelt weer een tong afbijten. Ik was echt in mijn nopjes met mezelf. En ja, ook het toetje was voortreffelijk.

Na het toetje begint mijn schoonzus ineens in haar tas te rommelen en haalt daar voor mijn man, hun tante en mij een kaartje uit. Nu hebben we van hen al een kerstkaartje gehad dus enigszins verbaasd neem ik de kaart aan. Erop staat in grote letters ‘Guess what?’ en eronder een grijs vlakje om open te krassen. Ik ben aangenaam verrast, maar vooral benieuwd.

Ik krijg van mijn schoonmoeder vrolijk een lepeltje aangereikt (wat lichte argwaan opwekt, aangezien ze zelf geen kaartje heeft) en begin met een boerin-met-kiespijn-lach op mijn gezicht te krassen. Er verschijnen drie woorden. Ik lees ze in een oogopslag en bevries onmiddellijk. Onder de kraslaag verschijnen de woorden: ‘je wordt tante!’.

Mijn ogen zoeken direct contact met die van mijn man, die nog druk bezig is met krassen. Ook hij ziet (na een eeuwigheid krassen) het berichtje staan en een grote lach verschijnt op zijn gezicht. Hij kijkt blij op naar zijn jongere broertje en dan gauw naar mij. Ik heb mijn glimlach nog bevroren op mijn gezicht.

Ondertussen steekt er voorzichtig een storm aan gedachtes op in mijn hoofd. Een adrenalinestoot tintelt er gelijk achteraan door mijn lichaam. Mijn hart klopt duidelijk voelbaar in mijn ribbenkast. Gelukkig is daar een welkom gevoel, die een abrupt einde aan de storm maakt. Het is mijn vriendinnetje blijheid. Ja, ik ben blij voor hen. Heel blij.

Ik voel me ontdooien, sta op en feliciteer ze beiden. Zo hoort het niet alleen, maar zo voelt het ook goed. Mijn man doet hetzelfde, terwijl mijn schoonouders blij toekijken. Dan wil ik weer rustig terug naar mijn stoel lopen. In plaats daarvan verstommen alle stemmen en hoor ik een hard gesuis in mijn oren. De blijdschap verdwijnt weer even abrupt en de storm komt in alle hevigheid weer terug oplaaien. De wervelwind aan gedachtes is onmogelijk te volgen. Ik kan er heel snel niet meer tegen en loop zo mijn eigen huiskamer uit naar boven.

Boven aangekomen begin ik te trillen. De storm in mijn hoofd vertraagt net genoeg om de gedachtes te volgen. Dit is niet eerlijk! Wij zijn al langer bezig met papa en mama worden dan dat die twee elkaar überhaupt kennen. En waarom vertellen ze dit nu? Met kerst? En met mijn schoonouders (die het duidelijk al wisten) en die tante erbij?

Het dring ineens tot me door. Ze hebben het speciaal vanavond verteld voor ons. Mijn schoonouders wisten het al. Hoe kunnen ze dit zo doen? Hoe hebben ze dit zo kunnen bedenken? Wat verwachten ze in hemelsnaam van mij? Dat ik blij ben dat ze ons hebben ingehaald? Dat ik de happydance ga doen nu zij het eerste kleinkind aan mijn schoonouders geven, waar wij dat hadden moeten zijn?

Ik hoor ondertussen nog iemand de trap op komen. Het is mijn man. Hij geeft me direct een grote knuffel en vraagt hoe het gaat. Ik ben te verbouwereerd om te huilen. Ik gooi eruit dat ik niet snap hoe ze dit zo hebben kunnen doen. Dat ik niet snap dat niemand even checkt hoe het met ons gaat.

Ik heb mijn schoonouders nooit echt iets verteld over ons proces, omdat ik geen zin had in hun ongevraagde advies. Toch wilde ik mijn relatie met hen verbeteren en daarom heb ik net vorige week eindelijk, na drie jaar van enkel de miskramen benoemen en na kilo’s moed verzamelen, mijn schoonmoeder verteld dat de arts niet echt meer iets voor ons gaat doen.

Ik heb serieus voor het eerst na zoveel jaar iets losgelaten over ons ziekenhuisproces naar haar toe. Mijn schoonmoeder en zwager zien elkaar dagelijks. Waarom heeft zij hier geen stop op gezet? Waarom heeft zij hen niet gewaarschuwd? Ze wist hier toch van?

Ik wil niet meer naar beneden. Niet zo. Het is te pijnlijk. Mijn man stelt me echter gerust. Het is oké. Iedereen snapt het echt wel als ik ga huilen. Ze weten natuurlijk ook wel dat dit pijnlijk is. En dat is het eerste wat ik hoor dat weer logisch klinkt. Natuurlijk snappen ze dat. Ik raap snel mijn moed bij elkaar en loop quasi zelfverzekerd weer naar beneden.

Terwijl ik aan tafel ga zitten zeg ik tegen mijn zwager en schoonzus dat ik best in huilen uit kan barsten en dat dit niks met hen te maken heeft. Ze kijken me even aan en kijken net zo gauw weer weg. De volgende vraag die ik te horen krijg is of ik zin heb in een spelletje spelen. Ik stamel verbouwereerd dat dit goed is.

Ik weet niet meer weer ik het zoeken moet en pak, bij gebrek aan beter, een paar spullen van tafel om naar de keuken te brengen. In de keuken ga ik naarstig op zoek naar van alles dat ik nu kan doen. Om maar bezig te blijven en weg van de tafel. Weg van één of ander suf spel. Maar vooral weg van de volle buik van mijn schoonzus die mijn lege buik zo snoeihard benadrukt. Weg van het geluk van de rest die mijn pijn omhoog rukt als een roofvogel zijn prooi.

Mijn man komt weer naast me staan en geeft me een knuffel. Ik fluister dat ik er niks van snap. Waarom zegt niemand iets? Waarom negeert iedereen de spreekwoordelijke olifant in de kamer? Hij weet ook niks te zeggen. Ten einde raad pak ik de telefoon en vertel mijn man dat ik naar boven ga en een vriendin ga bellen. Hij vindt het goed.

Eenmaal op onze slaapkamer begin ik weer hard te trillen. Ik toets het nummer van mijn vriendinzus in die godzijdank opneemt en even tijd voor me heeft. Ik doe mijn verhaal. Ik snap echt niet waarom ze met kerst, een feestdag, speciaal ons dit wilt vertellen waar nog publiek bij zit ook. Op zo’n manier ook. Ik snap best, als je zwanger bent, is de aankondiging leuk. Natuurlijk wil je dan het liefste een grote impact maken met je blije nieuws.

Maar snapt ze dan niet dat ze bij ons inderdaad een hele grote impact maakt? Maar dan door onze (of eigenlijk vooral mijn) pijnbom te laten ontploffen? Had ze dat niet kunnen zien aankomen? Of er rekening mee kunnen houden? Op welke manier dan ook?

Vriendinzus geeft gelijk toe dat ook zij het een onhandige actie vindt, maar weet ook uit te leggen dat ze totaal niet snappen hoe dit voor mij is. Het is mijn schoonfamilie. Die kunnen niks met mijn emotie. Ik verberg de mijne namelijk altijd voor hen. Ze weten niet beter dan dat ik eigenlijk nauwelijks last lijk te hebben van mijn miskramen en ongewenste kinderloosheid. Ik kan en mag dus niks van ze verwachten.

Na een half uurtje praten ben ik weer redelijk gekalmeerd. Het liefst zou ik nu iedereen naar huis toe sturen. Mijn avond is toch al reddeloos verloren. Ik zou het liefste me opkrullen onder mijn deken en gewoon even heel hard huilen. Tegelijkertijd voel ik me enorm onzeker. Ik ben emotioneel en sta wankel.

Hen wegsturen vind ik vooral zielig voor zijn tante. Die snapte sowieso al niet wat er eigenlijk voor nieuws was, laat staan dat haar kerstavond vroegtijdig beëindigt wordt, denk ik dan. Tegelijk vind ik ook dat ik gewoon blij moet zijn voor mijn schoonzus en zwager. Ik wil mijn pijn niet op hun geluk dumpen.

Ik wil dat ze gewoon onbezorgd kunnen zijn en genieten van het wondertje dat hun leven in is gekomen. Dus ik doe alsof mijn neus bloed en besluit een acteerprestatie van jewelste neer te zetten. Ik moet iets om de avond door te komen. Weer druk ik mijn pijn, zo hard als ik kan, terug naar de diepste krochten van mijn zijn, al lukt dit maar half. Ik moet wel.

Ik schuif, na een dik half uur afwezig te zijn geweest, weer aan tafel. Iedereen doet alsof het heel normaal is dat je op je eigen feestje gewoon zo lang wegblijft. Wederom wordt de olifant (die nu echt de hele kamer vult), in stilzwijgen aan de kant gezet. Er komt voor de tweede keer de vraag of ik nu dan een spelletje wil spelen. Verslagen schud ik maar van ja.

Het spelletje wordt gepakt en neergezet. Triviant. Voor iedereen die nu door ons raam heen kijkt, lijkt het nog gezellig ook nog. Pfff… Schoonmoeders wint. Alweer! Zij krijgt nu eindelijk, na zoveel jaren hardop hopen, haar zo gewenste kleinkind. Na het spelletje gaat iedereen gelukkig naar huis. Behalve wij.

Ik blijf vertwijfeld achter met miljoenen vragen. Hebben ze vanavond nu aangekondigd dat ze een baby krijgen? Ja toch? En hoever zijn ze eigenlijk? Wanneer is ze uitgerekend? Of heb ik het eigenlijk helemaal verkeerd begrepen en was het een verschrikkelijke grap, omdat hun hondje er puppy’s bij krijgt? Ik weet het niet. Niet alleen het pijnlijke onderwerp is doodgezwegen. Ook de nieuwe telg is volledig doodgezwegen.

- Wordt vervolgt -